Yangını; neredeyse doğadaki tüm maddelerde yaşanabilecek, çevresine tehlike sınırını aşarak ısı yayan kontrolsüz yanmalar olarak tarif edebiliriz.
Doğadaki tüm maddeler yanma ısısına eriştiklerinde yangın gerçekleşebilir. Bunun için yangın üçgeni adı verilen yanıcı madde, yakıcı madde ve ateşleme kaynağı veya tutuşma ısısının bir araya gelmesi şarttır.
Yakıcı madde ile ateşleme kaynağı veya tutuşma ısısı başlangıçta aynı gibi düşünülse de yakıcı madde, yangının sürmesi için gerekli olan oksijeni ifade ederken, ateşleme kaynağı veya tutuşma ısısına birçok şey sebep olabilmektedir. Peki yangın doğal afet midir?
Ders kitaplarından, ansiklopedilere, hatta Wikipedia’ya kadar birçok yerde yangın doğal afet statüsünde değerlendirilmekte olup, özellikle yıldırım konusu bu fikri kabul ettirenlerin genel sığınağı haline dönüşmüş durumdadır.
Bir hadisenin doğal afet statüsünde değerlendirilebilmesi için, onun karşı konulamaz bir güç tarafından, bizim inancımıza göre Allah tarafından gönderilmesi ve karşısında sadece sınırlı tedbirlerin alınabilir olması gerekir.
Peki yangın hadisesinin sebepleri araştırıldığında karşımıza çıkan; bilgisizlik, tedbirsizlik, ihmal, dikkat- sizlik, çeşitli kazalar, sıçrama, sabotaj, sigara, elektrik gibi sebeplerden hangisi doğal afettir? Tabi ki hiçbiri.
O zaman geriye sadece doğa olayları olarak tarif edilen yıldırım, güneş ışınlarının cam gibi malzemeleri mercek olarak görüp tutuşturma oluşturması gibi olaylar kalmaktadır. Genel bir mantıkla ormanda veya herhangi bir yerde cam kırıkları bırakmak doğal bir olay değildir, ve direk elenebilir.
Gelelim yıldırım hadisesine; yıldırım hadisesi detaylı incelendiğinde bulutlar ile toprak arasında çift yönlü bir elektron akışı olduğu gözlemlenecektir. Toprak nötr olduğundan, bulut negatif yüklü ise toprağa negatif yüklerini boşaltacak, pozitif yüklü ise topraktan negatif yükler çekerek nötr olmaya çalışacaktır.
Pozitif yükler hareket etmediği için de bilinenin aksi- ne yıldırım olayında elektron hareketi topraktan buluta da olabilir, buluttan toprağa da.
Peki bu elektron akışı doğa olayı olmasına rağmen neden yangın çıkarır, veya ne zaman yangın çıkarır ki bu yangın doğal afet statüsünde kabul edilebilsin.
Yıldırım olayı yaşandığı yerde adeta bir silahtan çıkan kurşunun hareketi gibi bir olay yaşanmaktadır. Eğer kurşun yakıt dolu bir tankere sıkılırsa elbette yangın çıkar, ama bir ağaca sıkılırsa hiçbir şey olmaz.
Yani internette dolaşan ağaca vuran yıldırımın yangın çıkarması, ancak ağacın tiner vb. aşırı yanıcı madde ile kaplanmasıyla oluşabilir ki bu da doğal bir olay değildir.
Son olarak şunu söylemek istiyorum; eğer yıldırım doğal bir yangın kaynağı olsaydı, en çok iletişimde olduğu ormanlara yılda düşen milyar sayısındaki yangın sonrasında Dünya’da orman kalmazdı. Kısacası “yangın doğal afet değildir”.
Özellikle elektrik kaynaklı yangınların son 10 yılda %78 oranında artış göstermesi bize ELYAK Derneği olarak bilinçlendirme anlamında daha çok çalışmamız gerektiğini bir kez daha gösteriyor. Önlenemeyecek yangın yoktur, yeter ki doğru tedbir alınsın diyor, sevgi ve saygılarımı sunuyorum.
Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle…
makale: Konuk Yazar Evren YURTTAŞ
