Satılan mal veya hizmetin niteliğine uygun olmaması veya kusurlu görülmesi durumunda “reklamasyon” adı verilen fiyat indirimleri özellikle tekstil sektörü ve diğer sektörlerde sıkça karşılaşılan uygulamadır.
Alıcı firmanın satıcı firmaya reklamasyon gideri olarak fatura düzenlemesi biçiminde yaşanan reklamasyon konusu, faturalarda sadece “reklamasyon” olarak ifade edilmesine karşılık uygulama nedenleri ve biçimleri farklı olabilir.
Reklamasyon gideri üç farklı şekilde gerçekleşebilir:
- Reklamasyon bir iskontodur
- Reklamasyon bir iadedir
- Reklamasyon bir tazminat veya cezadır.
İskonto Biçiminde Reklamasyon
Satılan mal veya hizmetin beklenilen kalitede olmaması sonucuyla alıcının memnun kalmadığı mala veya mallara ilişkin indirim talep etmesi ile ortaya çıkar. Alıcı ile satıcı mevcut mal veya hizmetin satış bedelini dikkate almak kaydıyla belirledikleri ve makul bir oranda anlaşmaya varmaları sonucu alıcınım satıcıya ıskonto faturası kesmesi ile vuku bulur.
Fakat, bu ıskontonun nedeninin bir kalitesizlik sonucu yaşanmış olması gerekir ve büyük nakit alımlara yapılan “nakit ıskontosu” ile büyük miktarlarda alım yapılmasıyla ortaya çıkan“miktar ıskontosunu”reklamasyon olarak düşünmemek gerekir.
Aynı zaman da, ıskonto biçiminde reklamasyon miktarının fazlalığı, ihracatçı firmanın sattığı mal veya hizmetin kalitesini etkileyen ve ifade edem bir nitelik taşıdığını da unutmamak gerekir!
İskonto uygulaması kurumlar vergisi ve gelir vergisi mükelleflerince indirim konusu yapılabilmekte olup ihracatçı işletme açısından KDV den istisnadır.
Malın İadesi Biçiminde Reklamasyon
Reklamasyona konu malları alıcı firma satıcı firmaya tamamen iade etmesi durumunda tanzim edilen faturaya yalnızca reklamasyon yazılması yanlışlığa mahal vermektedir. Zira, ıskonto edilen mallara ilişkin reklamasyon faturası 612 nolu hesaba işlenirken, iade edilen mallar malın alım hesabı yani stoktan düşmektedir. Bu sebeple, iade reklamasyona ilişkin faturada, iade edilen malın teknik özelliklerine ve miktarına ilişkin ayrıntılı açıklamaların bulunması gerekmektedir.
Reklamasyon nedeniyle iade edilen malla ilgili olarak satılan malın maliyetine ve satış iade kaydının hem satılan “ticari mal” veya “mamulün” maliyetine ilişkin hem de satış fiyatına ilişkin iade işlemi yapılması gerekmektedir.
Tazminat ve Ceza Biçiminde Reklamasyon
Ticareti gerçekleştirilen mal veya hizmetin alıcısı tarafından kullanıl- ması, tüketilmesi esnasında ortaya çıkan mal veya hizmet kaynaklı zarar, ziyan, kaybın satıcı veya üretici firma tarafından tazmini gerekebilir.
Bu tip durumlarda fatura edilen tutar alıcı firma için gelir niteliği taşırken satıcı firma için olağandışı gider ve zararlar grubunda izlenmesi gerekmektedir.
Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle..
