Gelişen teknoloji beraberinde hayatımız için inanılmaz kolaylıklar getirmektedir. Her geçen gün yeni boyutlarıyla karşımıza çıkan teknolojik imkanlar, aslında hayatımızı çok daha ilginç bir hale büründürüyor.
“Nesnelerin interneti” (“Internet of Things – IOT”), nesnelerin birbirine ve ya daha büyük sistemlere internet vasıtasıyla bağlanıp veri alışverişi yapması, birlikte çalışma durumudur.
“Nesnelerin interneti” birçok alanda faaliyet göstermektedir. Bu alanlara örnek olarak lojistik, otomasyon, endüstri, tarım ve sağlık gibi sektörler verilebilir.
Bu yazıda, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de gündeme gelmeye başlayan nesnelerin interneti hakkında detaylı bilgilere ulaşabilir, bu teknolojinin hangi alanlarda kullanıldığını öğrenebilirsiniz.
Özet Bölümü
Nesnelerin İnterneti Teknolojisi Nasıl Ortaya Çıktı?
Gartner Inc adlı araştırma ve danışmanlık firmasına göre dünya üzerinde 2020 senesine kadar 26 milyar cihaz internete bağlı olacak. Bu sayıda cihaz haliyle günlük hayatımızda sık kullandığımız cihazları da içeriyor. Bu cihazlara örnek vermek gerekirse akıllı saatler ve akıllı ev sistemleri teknolojisini söyleyebiliriz.
IoT temelli cihazların akıllı telefonlara uyumlu olarak çalıştırılması hedeflenir. Akıllı telefonlar günlük hayatımıza entegre pozisyondayken IoT cihazlarının kontrolünü daha kolay sağlamak amacıyla akıllı telefonlarla uyumlu olması erişilebilirlik konusunda önemli bir noktadır.
Bir örnekle bu konuyu açıklayalım. İşten eve gelirken oyun konsolunuzun oyun oynamaya hazır durumda olmasını istiyorsunuz fakat oyun konsolunu evden çıkarken açık bırakmak hem enerji israfı olacağından hem de uzun süre cihazın açık kalması cihaza zarar vereceğinden dolayı pek sağlıklı bir fikir değildir.
İşte tam bu noktada nesnelerin interneti devreye giriyor. Her daim yanımızda taşıdığımız akıllı telefonumuzla oyun konsolumuzun uygulamasına girerek cihazı istediğiniz zaman açıp istediğiniz zaman kapatabilirsiniz. Buradan yola çıkarak akıllı telefonların ilerleyen zamanlarda gelişmiş düzeyde uzaktan kumanda ve yapay zeka işlevlerini hayatımızda daha sık göreceğiz gibi duruyor.
Nesnelerin İnterneti Kullanım Alanları
Bina ve evlerde nesnelerin internetinin kullanımı
- Yangın ve doğal gaz algılama sensörleri
- Evin güvenliğini sağlama amaçlı alarm ve gözetleme sistemleri
- Eğlence amaçlı medya oynatma, projektör bilgisayar ve oyun konsolu sistemleri
- Evinizin değişen ortam koşullarına göre uygun aydınlatmayı sağlama amaçlı ışıklandırma sistemi
Endüstride nesnelerin interneti kullanımı
Makine ağı ve kontrol sistemleri endüstri alanında verimi arttırma zamanı doğru kullanma gibi konularda büyük önem taşır. IoT cihazlar burada işin ilerleyişine ve hızının artmasına yardımcı olur.
Makinelerin birbiriyle olan iletişimini ele aldığımızda cihazlar kendi aralarında bilgi alışverişi yaparak sürecin kısalmasına katkıda bulunur. Bu durumun insanların kontrol sistemi ile devam ettiğini varsayarsak hem işçi sayısının artması hem de işleyişin rapor edilip bir sonraki aşamaya geçilmesi daha uzun sürecektir.
Fakat günümüzde cihazlar kendi aralarında anlaşarak kendi kontrol mekanizmalarını sağlayıp insan gücüne daha az gereksinim duyarak daha kısa sürede daha verimli işler çıkarmış oluyor.
Endüstride nesnelerin interneti cihazlarının görevleri
İnternet ve iletişim teknolojileriyle akıllı cihazların kontrolü ve denetimini sağlamak, normal bir insana kıyasla ileri düzey hassasiyette otomasyon, optimizasyon, test etme, kalite kontrol gibi alanlarda maksimum verimi almak, iş güvenliğini arttırmak gibi birçok farklı ve faydalı görevi vardır.
Enerji sektöründe nesnelerin interneti kullanımı
Günlük hayata bile entegre olmuş nesnelerin interneti elbette enerji sektöründe de kendisine görev bulmuş konumdadır. Şebeke planlamalarında otomasyonu sağlamak için akıllı şebekeler geliştirilmiş durumdadır ve bu akıllı şebekeler de haliyle birbirleriyle etkileşim halinde olup kontrol ve izleme konusunda bizlere yardımcı olmaktadır.
Bu şebekelerde mevcut olan akıllı sayaçlar ihtiyaç miktarına göre dağıtım yapılmasını sağlayarak enerji kullanımında tasarruflu bir yol izlenerek enerji dağıtımı yapmış olur.
Nesnelerin internetinin enerji sektöründeki görevleri şu şekildedir: Tasarruf maksatlı akıllı cihazların enerji kontrolünü sağlamak amaçlı uzaktan kontrol sistemleri barındırması, denetleme ve kontrol bunun yanı sıra da veri toplamak, gelişmiş ölçüm sistemleriyle verimliliği ve kaliteyi arttırmak.
Medikal sektöründe nesnelerin interneti kullanımı
Nesnelerin internetinin bir başka kullanım alanı da medikal sektörüdür. Vücut değerlerimizin takibi ve sağlık personellerinin işlerini veri toplama analiz etme gibi işlemlerle kolaylaştırma konularında işlev görüyor.
Medikal alanında nesnelerin internetinin kimi görevlerine şunları örnek verebiliriz: Giyilebilir akıllı cihazlar, acil bildirim sistemleri ile acil durumlarda insan eline ihtiyaç duymadan ekstrem durumlarda kendi kendiliğinden gerekli şahıs ve ya kurumlara bildirim göndermek ki buna günümüzde çok sık kullandığımız akıllı saatlerimizin kalp krizi gibi durumlarda kendiliğinden ambulans çağırması örnek verilebilir, gerçek zamanlı bebek izleme ve uzaktan sağlık takibi IoT cihazlarının medikal alanındaki başlıca görevlerindendir.
Ulaşımda nesnelerin interneti kullanımı
Günümüzün önemli konularından biri de ulaşım olduğu için nesnelerin interneti ulaşımda da rol oynamaktadır. Her geçen gün ulaşım ve otomotiv sektöründeki gelişmeler artmakta ve otomasyon konusu daha da göz önünde tutulmaktadır.
Sürüş konforunu ve emniyetini arttırmak için geliştirilen bu teknolojilerde IoT cihazlar daha da ön plana çıkmakta.
Nesnelerin interneti başlıca şu görevlerde ulaşım sektörüne katkıda bulunuyor:
- Sürücü ile araç arasındaki etkileşimi arttırmak,
- akıllı park,
- trafik izleme,
- güvenlik yol yardımı,
- insansız navigasyon yöntemi ,
- acil durumlar için otomatik şanzıman sistemi
ulaşım sektöründe IoT cihazlarının görevleri olarak karşımıza çıkıyor.
Çevre konusunda nesnelerin interneti kullanımı
Çevre analizinde IoT cihazlar hava durumu deprem gibi konularda daha erken haberdar olmamız ve kimi durumlarda otomatik tedbir alma sistemleriyle hayatımıza yardımcı oluyor.
Hava kirliliği konusunu da inceleyen IoT cihazlar bu konuda bize çıkarımlar yapmamızda yardımcı oluyor.
Nesnelerin internetinin çevre konusundaki görevleri şunlardır:
- Yangın algılama sistemleri,
- bulut tabanla hava izleme sistemi,
- doğal afet erken uyarı ve tedbir sistemleri
- yangın
v.b durumlar için de algılama sisteminde görev alıyor.
Tarım sektöründe nesnelerin interneti kullanımı
Tarım uygulamalarında adımların takibini sağlamak ve kaliteli ürünlerle beraber yüksek verimli ürünler üretmek amacıyla nesnelerin interneti yardımcı bir görev alır.
Akıllı tarım aletlerinden akıllı tarlalara kadar tarımda verimi arttırmak ve süreyi kısaltmak için birçok alanda nesnelerin interneti tarım konusu üzerinde duruyor.
Yediğiniz yemeklerin gıda güvenliği sistemi ile geçtiği işlemlere kadar takibini yapmamızı mümkün kılıyor.
Tarım alanında nesnelerin interneti örnek olarak şunları verebiliriz: Su dağıtımının suların tükenme riskinden dolayı daha dikkatli yapıldığı bir dönemdeyiz.
Haliyle de tarım alanlarında su kullanımın bir şekilde denetlenmesi daha az su tüketimiyle daha çok alan sulamak gibi imkanların yanı sıra IoT cihazlar toprağın durumunu da bizlere bildirebiliyor. Bir çeşit tarım cihazı olarak çiftçilere böceklerin bulunduğu ve ürünlerini bulmada kolaylık sağlayan ürünler de tarım alanında çiftçilere yardımcı oluyor.
Türkiye’de Nesnelerin İnterneti
Ülkemizde internet her geçen gün daha aktif kullanılmakta ve hayatımıza daha girmektedir. Halkın ihtiyaçlarını giderme amacıyla birçok firma bu konuya el atmış durumdadır. İleride bu firmaların artacağını rahatlıkla söyleyebiliriz.
Çünkü telefon ve interneti en aktif kullanan ülkelerden biri olarak teknolojinin de gelişimiyle yakın takipteyiz ve bu durumu inceleyen firmalar talebin artışına ve yazılım sistemlerinin gelişimine bağlı olarak günümüzde ve yakın gelecekte büyük önem arz eden nesnelerin interneti konusunun üzerine düşmemesi büyük bir stratejik hata olur.
Vestel, Arçelik, Pubinno, Evreka, Cosa, IVEN gibi firmalar bu konu üzerine çalışmalar yapmaktadır. Ülkemizde geliştirlen cihazlara örnek olarak Vestel’in yapmış olduğu Vfit adlı sağlık takibinizi sağlayacak bir tartı ve ‘Makey’ adlı akıllı lego verilebilir.
Her geçen gün projeleri üzerine düşülen IoT cihazlarına ülkemiz adına vereceğimiz örnek sayısı da artmaya devam edecek gibi görünüyor.
İlginizi Çekebilecek IoT Cihazları
Son olarak, ilginizi çekebilecek birkaç IoT cihazı da şu şekilde:
Adidas miCoach Akıllı Top: Çektiğiniz şutun kaçının gol olduğunu, kaçını hangi ayakla attığınızı ve ne hızda vurduğunuza kadar verileri toplayabilen bu cihaz akıllı telefonunuz ile de takip edilebiliyor.
Smart Things: Akıllı evler için en çok tercih edilen bu ürünü akıllı cihazlarınız vasıtasıyla (Bu tablet ve ya telefon olabilir.) başka cihazlara bağlayabilirsiniz ama cihazlarınızın birbirleri tarafından destekleniyor olması gerekiyor. Smart Things sayesinde müzik sistemlerinizi otomatik açabilir, sabah kahvenizi alarm saatinize göre kahve makinanıza yaptırabilirsiniz.
Hapifork: Beslenme konusunda size çok yardımcı olacak bu ürün bir çataldır. Bu çatal gün içindeki aktivitenize göre (çatalı ne kadar kullandığınız, ne kadar hızlı kullandığınız vs.) sizin beslenmenizi takip ediyor ve aşırıya kaçtığınız zamanlarda sizi uyarıyor. Bu sayede istediğiniz kiloda daha rahat kalıp daha sağlıklı beslenmiş oluyorsunuz.
Nest: Nest geçtiğimiz yıllarda Google tarafından yaklaşık 3 milyar dolar fiyatına satın alınmış olup yangınlara erken müdahale etmek için duman algılama sistemleri, evinizin ve ya iş yerinizin sıcaklığını siz o konumda değilken ayarlamanızı sağlayan bu sistemi nesnelerin interneti üzerine verilebilecek en iyi örneklerden biri oluyor.
Ring: Bir çeşit akıllı zil olan Ring ile evinize kimin uğradığını evinizde olmadığınız zamanlarda bilmenize yardımcı oluyor. Bu ürün Amazon tarafından 1 milyar dolar civarında bir fiyata satın alınmış ve üzerinde gelişmelere devam edilmektedir.
Edyn: Tarım alanında kullanılan bu cihaz evinizin bahçesinde de size çok yardımcı olacaktır. Toprağın ne kadar su istediğini, ne ekmeniz, ne zaman ekmeniz gerektiği gibi birçok sorunuzu cevaplandıran Edyn daha çok bahçeler için kullanılmaktadır.
Babolat: Tenis severler için ilgi çekici olabilecek bir cihaz olan Babolat bir raket olup oyun süresince sizi takip edip verilerinizi kaydediyor. Bu cihazı Adidas’ın miCoach adlı topunun tenis üzerine geliştirilmiş bir hali gibi düşünebiliriz.
August: Bu cihaz ile evden çıkınca anahtarı almayı unuttuğunuz günlerde eskisi gibi telaş yapmanıza gerek kalmıyor. Akıllı kilit olan August akıllı telefonunuz ile açılabiliyor.
Dropcam: 555 milyon dolara Nest adlı firma tarafından satıl alınan Dropcam bir çeşit ev izleme kamerasıdır. Zoom yapma gibi ekstra özellikleri de olan Dropcam bilgisayar ya da akıllı telefonlarınız tarafından takip edilebiliyor.
Geleceğin Değil Şimdinin Teknolojisi
Nesnelerin interneti kısacası hayatımızın her yerine girmeye başlamış durumda ve her geçen gün bizimle daha da iç içe olan internet yazılım teknolojisinin ilerleyişiyle beraber günlük işlerimizin aslında ne kadar da kolay yapılabileceğini gözler önüne seriyor.
Makinelerin ve bilgisayarların gücü ile insan aklının birlikte çalışmasının muhteşem bir ürünü olan nesnelerin interneti hem işlerimize yardımcı olmakla kalmayıp hem de eğlencemize de eğlence katıyor.
İlerleyen zamanlarda daha optimize edilmiş ve kullanımı daha da basitleştirilmiş olacak olan IoT cihazlar şimdiden hayatımızın bir parçası haline gelmeye başlamış durumda.
Kimi görüşlerce makinelerin ve elektronik cihazların insan hizmetine girmesi, günlük hayatımızı oldukça kolaylaştırması insanları tembelleştirmesi gibi bir yanı olduğu düşüncesi olsa da inanılmaz bir zaman, enerji ham madde ve para tasarrufuyla karşımıza çıkan IoT cihazlar aslında ne kadar çok pozitif niteliğe sahip olduğunu gözler önüne seriyor. İnternet artık bizim bir parçamız diyebiliriz ve nesnelerin interneti de artık hayatımızın bir parçası olmaya aday.
Makale: Sektörüm Dergisi araştırma servisi
