LED’ler veya yapay ışık kaynakları değişik nedenlerle tek başına aydınlatma için kullanılamaz. Işık kaynaklarını koruyan formlara armatür diyebiliriz, LED ışık kaynaklarını kullanıldığımızda ise LED armatür olarak isimlendirebiliriz.
Örneğin açıkta kullanıldıklarında yüksek ışık çıkışları kamaşmaya ve bazı görsel sorunlara neden olur.
Bu gibi ve daha başka sebeplerle bir yapı içerisinde muhafaza edilip kullanılmaları uygundur.
Endüstriyel Aydınlatma‘ da kullanılan Armatürler aynı zamanda ışık kaynaklarının kırılgan yapılarını koruma altına alır ve ısıl değerlerini kontrol eder. Armatürün bir başka temel görevi ışık kaynaklarının ürettiği ışığı etkin bir şekilde aydınlatılacak alana göndermektir.
Aydınlatma önemli görevler üstlenen armatürlerin standartları, TSE-EN 60598-1 ile (Lamba hariç) tanımlanmıştır.
İhtiyaçlar doğrultusunda armatürlerin bileşenleri; gövde, lamba duyları, balast veya LED sürücüleri, bağlantı elemanları, ışık yönlendirme (Optik) sistemlerinden oluşur.
Aydınlatma armatürleri
Aydınlatma armatürleri, uygun bir ışık dağılımı yapmak için tasarlanmış elemanların bir kombinasyonu şeklide, elektrikle çalışan bir nesne olarak tarif edilebilir.
LED armatürün durumunu, kullanılan malzemelerin kalitesi, görsel tasarımı, ergonomi ve parasal maliyetlerin bileşenleri belirler.
Çalışma koşullarını kararlı kılan bir ısıl denetim, normlara uygun elektrik sürücüsü ve kontrolü, ihtiyaçları karşılayan ışık dağılımı ve görsel tasarım LED armatürden beklenen temel ihtiyaçları karşılar. Fiziksel olarak sağlam ve etkin bir LED armatür, kolay montaj ve minimum bakım ihtiyacını gerektir.
LED armatürlerde en temel karakteristik bileşenleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
Gövde: Temel fiziki unsurları içeren, LED armatürün hacmini tanımlayan kısımdır, farklı formlarda ve materyallar ile tasarlanabilir.
- Harici ve dahili aydınlatma uygulamalarında,
- Yüzeye montaj veya yüzeye gömülmüş şeklinde,
- Tavana askılı veya ray montajlı,
- Açık ya da kapalı,
- Normal koşullar için veya zor ortamara dayanıklı (Korozyon, patlama). LED Sürücüler ve/veya Güç Kaynakları: Uygun sürücü ve/veya güç kaynağı ışık kaynağı (LED, LED modül) farklılık gösterebilir.
- Şebeke ile çalışan LED modüllerde sürücü/güç kaynağı gerekmez.
- LED’ler ve LED modüller için uygun sürücüler/güç kaynakları.
- Reflektör ve Optik: LED armatür ışık dağılımı, yönü, açısı armatür içerisindeki özel yüzey yapıları ile veya lens seçenekleri ile oluşturulabilir.
- Simetrik veya asimetrik,
- İhtiyaca uygun dar açıdan geniş açıya kadar (4° – 120°),
- Parlak veya mat ışık yansıtma yüzeyi.
- Difuzör: LED armatürde ışık çıkışının olduğu yüzeydir, 3 formda bulunabilir.
- Opal veya prizmatik,
- Çizgisel veya ağ biçiminde,
- Aynalı veya aynasız.
Işık Filtreleri: Işık yayılım yüzeyini veya ışık çıkışının özelliklerini kontrol etmek için difuzörler ile kullanılırlar.