Çift ana dalda Maden ve Makine Mühendisliği eğitimini tamamlayan Kandan Özgür Gök, eğitiminin ardından bir müddet yurtdışında yaşıyor ve sonrasında İşletme yüksek lisansını tamamlıyor.
Boğaziçi Üniversitesi Mekatronik Uzmanlık Sertifikası’nı da aldıktan sonra 15 yılını robotlu otomasyon sistemleri sektöründeki çalışmalara ayırıyor.
Danimarka kökenli Universal Robots firması Türkiye pazarına girme kararı alınca yolları Kandan Bey’le kesişiyor ve bugün Kandan Özgür Gök, firmanın Ortadoğu, Yunanistan, Türkiye ve İsrail’den Sorumlu Satış Geliştirme Yöneticisi olarak görev başında…
Robotlar ve cobot’ları Kandan Bey’e sorduk. Keyifli okumalar…
C o b o t l a r Gelecekte Rakibimiz Değil, Arkadaşımız Olacak
Kandan bey, biz daha robotlara tam alışamamışken nedir bu cobot’lar, bize anlatır mısınız?
Aslında “cobot” terimi kolaboratif robotları ifade etmek için kullanılan bir terim diyebilirim. Cobot’ları tanımlamak için kullanacağımız tek cümlelik başlık için “insanla bir arada çalışabilen robotlar” diyebiliriz.
Bildiğiniz gibi robotlar; etrafında güvenlik kafesi olan, programlamak için özel bir uzmanlık gerektiren, cobot’a kıyasla dezavantajları olan ve kullanılabilirlik alanı bakımından spesifik özellikler taşıyan endüstriyel ekipmanlardır.
Yüksek lisans çalışması olarak 3 öğrencinin yürüttüğü çalışmalar sonrası şekillenen bu insanla yanyana güvenle çalışan robotların mucidi Universal Robots 2005 yılında ürünün ticarileşmesiyle birlikte, 2008 yılında ilk cobot satışı gerçekleşiyor ve bugün 50’den fazla ülkede 31 bin cobot görev yapıyor.
Kolaboratif robotlar; insanla iş birliğine dayalı, esnek yapılı, kolay kullanılabilen robot dünyasının en yeni keşfidir. Üretim tesislerinde, fabrikalarda tehlikeli, tekrar eden zorlu işlerde cobot’larla insanları yan yana çalıştırabilirsiniz.
Bugün yapılan araştırma sonuçlarına göre cobot kullanım oranları, dünya ortalaması 10.000/87, Türkiye’de ise 10.000/23’dür. Kullanım alanı ve sayısı her geçen gün ilerliyor, bununla birlikte henüz olması gerektiği noktada değil.
Biz cobot’ları iş dünyasından sosyal hayatımıza kadar birçok alanda doğru konumlandırmak üzere çalışmalar yürütmeye gayret ediyoruz.
Öyleyse bu verileri Türkiye’de büyük bir pazar var, şeklinde okumak da mümkün..
Kesinlikle öyle. Yalnız fuarlardaki ilginin ve son yıllardaki gelişmeleri takip ettiğimizde bunu net bir şekilde gözlemlemek mümkün. Üstelik iş dünyasının yüzde 80-90’ını KOBİ’lerin oluşturduğu bir ülkede, Endüstri 4.0 çalışmalarının emeklerini atmak ve başlamak adına cobot’ları önemli bir geçiş olarak düşünüyorum.
İnsan&robot prosesleri üzerine yapılan çalışma istatistiklerine göre; insanla robotun bir arada çalıştığı işler, üretim sadece robotlar ya da insanların yaptığı, yönettiği süreçlere göre yüzde 85 daha verimli olduğu yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur. Bu ilerlemenin gerçek bir ihtiyaca da cevap verdiği açıktır.
Peki kullanıcıların Universal Robots özelinde avantajları neler olur?
Temel olarak kolay programlama, hızlı kurulum, insanla iş birliğine dayalı kullanım, esnek konumlandırma ve kullanım, hızlı yatırım dönüşü imkanı sağlıyoruz.
Universal Robots olarak kolaboratif robot teknolojisindeki liderliğimizi programlama, kullanıcı eğitiminde kolaylık gibi avantajlarla da sürdürüyoruz. UR Akademi ile iş birliğine dayalı robot (Cobot) kavramını öğrenmek ve robot programcısı olmak isteyenler için ücretsiz online bir platform sunuyoruz.
Universal Robots Akademi platformunda İngilizce, İspanyolca, Almanca, Fransızca, Çince, Japonca ve Korece olarak 7 dilde sunduğumuz 9 online modül ile robot teknolojisi alanında tecrübesi olmayan kullanıcılara dahi önemli bir kolaylık sağlıyoruz.
Türkçe seçeneğini de 2019 da hayata geçirerek daha fazla kullanıcıya bu imkanı sağlamayı planlıyoruz.
UR Akademi sayesinde sadece 87 dakikada robot programcısı olabiliyorsunuz.
Cobot’ların kutudan çıkarılıp kurulması ve bir programlama yapılması sadece 60 dakika sürüyor. Universal Robots son tüketicilere, distribütörlere, sistem entegratörlerine, UR+ ürünlerini geliştirmek ve ticarileştirmek isteyenlere yenilikçi UR+ ‘Tak-Çalıştır ve Üretime Başla!’ uygulaması ile kolay ve hızlı kurulum ve programlama imkanı sağlıyor.
Robot Tutucu (gripper) vb. yardımcı ekipmanlar, aksesuarlardan kamera sistemleri ve yazılıma kadar ihtiyaç duyulan her şey UR+ platformunda buluna- biliyor.
Kolay programlanabilme
Universal Robots’un cobot dili Türkçe’dir ve onu programlamak için özel birine ya da haftalar aylar süren eğitimlere ihtiyacınız yok. İnteraktif olarak hazırlanmış bir videoya online erişim ile cobot kullanmayı 87 dakikada öğrenebilirsiniz.
Kolay operasyon, esnek konumlandırma
Robotlar; kameralar, tutucular, kaynak sistemleri gibi uç elemanlar dediğimiz yardımcılarla bir arada kullanılan ekipmanlar. Cobot’larda kullanacağınız bu ekipmanların sök-tak değişim süresi ise PC’nize bir USB’nizi çıkarıp diğerini takacak kadar vakit alıyor.
Hafif ve kompakt
Konvansiyonel robotlarda, 10 kg. taşıyan bir robotun ağırlığı150- 200 kg. iken, aynı kapasitedeki cobot’umuzun ağırlığı 29 kg. Sadece 220 volt enerji ile çalışıyor, yani standart bir prize takarak çalıştırabilirsiniz. Cobot’larımız tüm eksenlerinde 360 derece dönüş özelliğine sahiptir.
Erişim yeteneği ise 3 kg. taşıma kapasiteli cobot’ta 100 cm çap, 5 kg. kapasiteli cobot’ta 170 cm çap ve 10 kg. kapasitelide ise 260 cm çap alan hakimiyetine sahiptir.
Peki ben bir cobot’la neler yapabilirim, mesela yemek servis ettirmek istesem..
İtalya’da şu anda bunu yapan cobot’lar var. Pizza yapıyor ve servis ediyorlar. Aslında cobot’ların yetenek sınırı biraz da sizin sınırınızla alakalı.
Mesela sağlık sektöründe bir hastanenin laboratuvarında kan ayrıştırma ünitesinde çalışan, medya sektöründe ağır kameraları taşıyan, gıda sektöründe kahve servisi yapan, üretimde polisaj, montaj yapan, uçak-helikopter üretim sanayinde 900 C° de yüzey sertleştirme işlemi yapan cobot’larımız var. Siz isterseniz bulaşık makinasını boşaltsın ya da masaj yapsın.
Cobot’ların sosyal ve iş hayatına eklemlenmesi için çalışmalarınız olacak mı?
Biz cobot’ları herkese ulaşır hale getirmek istiyoruz. İnsanlara aslında anlatmak istediğimiz de bu; co- bot’ları kolayca kullanabilecekleri. Konuştuğumuz işler yoğun biçimde sağlık, güvenlik, para, maliyet, işgücü başlıklarını içeriyor.
Türkiye’de bu geçiş döneminde, robotların hayatımıza giderek daha çok dokunacağı gerçeğine geç kalmadan, doğru konumlanmayı ve en uygun ortamı sağlamayı hedefliyoruz.
Bir cobot’um varsa beni bekleyen ek maliyetler neler?
Cobot’ların herhangi bir bakıma ihtiyacı yok. Gelişmiş bir bilgisayar sistemi bu aslında. Temel olarak özel bir ek maliyet sözkonusu olmuyor. Ürünleri doğru şekilde kullanarak herhangi bir parçasının değişimine ihtiyaç duymaksızın uzun yıllar kullanılabilir.
Bilgisayarımın hard diski yanabilir ama..
Evet bu bakımdan, cobot’lar da bilgisayarlar gibi eklemlerden oluşur. Ancak bu eklem ömürleri oldukça uzun yıllar sürüyor. Size bununla bağlantılı bir veri ileteyim. Dünyada ortalama cobot maliyet geri dönüş süresi sadece 6 ay!
Eklemlerin değişim süresine de bizim e-Series ürünlerimizden örnek verelim; herhangi bir eklemin değiştirilme süresi 4-15 dk. arasındadır.
Kandan Bey, cobot’lar ne kadar hassas? Boncuk dizebilir mi mesela?
Nurşah Hanım bu harika bir soru. Bir teknik özellik ve bir örnek vereceğim, sanırım yeterli olacak. Cobot’larımız 0.03 ve 0.05 mm +/- tekrarlama hassasiyetine sahiptir. Bu, cerrahi ameliyatlarda kullanılabilecek kadar hassas bir oran. Şu an Hindistan’da bir kontak lens fabrikasında çalışıyorlar.
Magazinel bir soruyla bitirelim. Fütüristlerin “Robotlar gelecekte başımıza bela olacak” yorumlarına ne dersiniz?
Kaçınılmaz bir değişimin yaşandığı muhakkak ama ben bunu böyle yorumlamazdım. Teknoloji, onu hayatımızda nasıl uyguladığımıza bağlı olarak faydaları ve zararlarını yaşayacağımız bir araç.
Otomobilinizi amacının dışında en yakın mesafelerde dahi giderken bile kullanmaya başlar, yürümeyi tamamen bırakırsanız kilo alırsınız, hareket etmezsiniz ve bununla birlikte hayat kaliteniz azalır.
Aslında buna benzer. Ya da akıllı telefonunuzu bağımlılık seviyesine getirirseniz ilişkileriniz zayıflar vb.. Şimdi telefonlarımızı hayatınızdan çıkaralım mı?
İş hayatına ya da sosyal alanlarımıza uygun bir entegrasyonla, robotlar; insan hayatını kolaylaştırır, güvende tutar ve insanın gerçek potansiyelini ortaya koyabileceği alanları açar.
Cobot’ları doğru kullanmayı başarırsak, gelecekte rakibimiz değil, arkadaşımız olacaklar.
Kandan Bey, bu keyifli söyleşi için ekibim ve okurlarım adına teşekkür ediyorum. Artık kendimi Cobot’lara daha yakın hissettiğimi de eklemeliyim.
Ben teşekkür ediyorum ve tüm Sektörüm Dergisi ailesinin de sizinle aynı hissi paylaşmasını diliyorum. Herkese sevgiler.
Röportaj: Sektörüm Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Nurşah SUNAY
Röportaj İçeriği:
Kandan Özgür Gök kimdir?
Cobot Nedir?
Kolobratif robot nedir?
Cobotların robotlardan farkları nelerdir?
Cobotların ömrü ne kadardır?
Cobotlar nerelerde kullanılır?
Cobotlar nasıl monte edilir?
Cobot maliyeti ne şekildedir?
Cobotlar tehlikeli midir?
