Şehirlerde, doğru aydınlatmanın kent ve dolayısıyla kentli üzerinden doğrudan veya dolaylı bir çok etkisi vardır. Bu etki, faydaya eşittir ki bu faydaların bazen adını koyamayız. Yaşarız ve hissederiz. Tabii bu başlıklara tek tek değinince, onaylamamak mümkün değildir.
Makalemde, aydınlatmanın şehirli yaşama dokunuşu ve geri dönüşleri konusuna biraz değinmek isterim.
Aydınlatmanın, kent ve kentli üzerinde fiziki ve ruhsal etkileri mevcuttur.
Aydınlatma Şehirlerdeki Faydaları;
- Ekonomik,
- Estetik,
- Sanatsal,
- Kültürel,
- Turistik,
- Görsel değerler kattığı ortadadır.
Aydınlatmanın insan üzerindeki faydaları;
- Aidiyet,
- Güven,
- Konfor,
- Rahatlık,
- Sahiplenme,
Memnuniyet duygularına hitap eder.
Vandalizm’de düşüş, azalan kaza oranları, yeşil, ekolojik, LED ile daha tasarruflu ve çevreci çözümler, akıllı aydınlatma sistemleri, doğru aydınlatmanın faydaları arasındadır.
Dünya’da artan nüfus ve buna paralel artan şehirli yaşam, kente ve kentli nüfusa hizmet eden kamusal erki, daha doğruya, daha güzele, daha iyiye yönelik çözümler sunmaya itiyor.
Nitekim internet vasıtasıyla, insanlar bu değerler ile örtüşen Dünyadaki her çözüme çok hızla ulaşmaktadır. Bu durum, talep ve beklenti oluşturmada ciddi etki yapmaktadır.
Bu talep ve beklenti mimarından müteahitine, kente hizmet eden en yetkiliye kadar sirayet edip, harakete geçirtiyor. Zaten kentin estetiği denince aydınlatma en başlarda geliyor ve vazgeçilmezdir.
Bir yapıyı, tekrar inşa edemezsiniz. Ancak aydınlatarak, aynı yerde farklı ve değerli bir yapı daha inşa etmiş olursunuz.
Gerek işlevsel aydınlatmalar; yollar, caddeler, spor tesisleri, parklar vb. gerekse mimari ve estetik aydınlatmalar, kent ve kentli üzerinde ölçülebilir memnuniyet sonuçları doğurmaktadır.
Her yıl Dünya’da onlarca büyük kentte ışık festivalleri düzenlenmektedir. Sadece bu yolla bile, kentin isminin global arenada tekrar duyulması sağlanmaktadır. Festivaller, kente, iç-dış turist çekmekte, kente ve ticaretine katkı sağlayan ilgi duyulan çok renkli bir değerli etkinliklerdir.
Teknolojinin gücü ile birçok çözüm ve farklı alternatiflerde kentliye servis edilmektedir.
Şehir İnsan Işık programı (city.people.light), tüm Dünya’dan insanların yaşamlarını geliştiren, aydınlatma profesyonelleri ile geleceğin şehrinde aydınlatmanın rolünü araştıran, gösteren ve bu konuda bilgi alışverişinde bulunan açık bir platformdur.
Her yıl düzenlenen Şehir insan Işık Ödülü Yarışması ve buna göre şehre ilişkin yaratıcı aydınlatma çözümü sunan kentliye ödül verilmesi ve projesinin hayata geçirilmesi için kamusal alan yaratılması, değerli yeniliklerdir.
San Francisco’da Bay Bridge köprü cephesi mimari cephe çözümünde her bir LED noktasal aydınlatmanın isteyen kentli insanlara bir stk üzerinden satışı ve aslolan sahiplenişinin sağlanması, kent ve kentlinin bir bağ kurmasında aydınlatma başlığı altında verilebilecek güzel bir örnektir.
2000’de, Cambridge Üniversitesi’nin Suç Bilim Enstitüsü tarafından yürütülen araştırmada, iyileştirilmiş sokak aydınlatmasının İngiltere’deki iki kentsel alanındaki suç oranı üzerindeki etkileri araştırıldı. Dudley’de deney alanında suç oranı %41 azaltılırken, kontrol alanında bu oran yalnızca %15’ti.
Stoke’ta, deney alanında suç oranı %43 ve iki bitişik bölgede %45 azaltılırken, iki kontrol alanında bu oran yalnızca %2 idi.
Düşen suç oranından elde edilen tasarrufun, sokak aydınlatmasının iyileştirilmesinin yol açtığı finansal maliyeti bir yıl sonra 2,4 ve 10 kat geçtiği sonucuna varıldı.
Suç oranları ve aydınlatma arasındaki bağlantı, yeni ışıkların yalnızca suçla mücadeleye yardımcı olmadığını, aynı zamanda yasadışı etkinlikleri azaltarak kendi paralarını da çıkardığını ortaya koymuştur.
Bu tarz değerli ve çarpıcı örnekler bir hayli mevcuttur. Bir eserin günlük ömrü 12 saattir. Aydınlatırsanız, ömrü 24 saat olur.
Bilinen ve görünen odur ki; aydınlatma, değer katar.
Bahar ve Mart ayı ülkemize esenlikle gelsin.
Yeni sayımızda görüşmek dileğiyle…
