Acil durum aydınlatma armatürlerinin normal aydınlatmanın arızalanması durumunda, uygun aydınlatma sağlayacak şekilde yerleştirilmesi önemlidir. Beş A sizler için özenle hazırladığı Acil Aydınlatma Tasarım Rehberi’nde acil durum aydınlatma sistemleri tasarlanırken dikkate alınması gereken başlıca mekânları aşağıdaki gibi sıraladı. 5a, acil durum aydınlatma tasarımı yapılırken bu alanların tanımlanmasının önemini bir kez daha hatırlattı.
-
Özet Bölümü
Açık Alanlar
Açık alanlara genellikle panik-önleyici aydınlatma denir. Bunlar 60 m2 taban alanından daha büyük alanlar veya yangın riski değerlendirmesi tarafından güvenlik aydınlatması gerektiren alanlardır.
-
Acil Çıkış Ve Kaçış Yolları
Acil çıkışlar ve kaçış yolları işaretli olmalıdır. Bunlar, bir güvenlik noktasına kaçış yolunu kesin olarak belirtmek için aydınlatılmalıdır. Acil çıkışın doğrudan görülmesinin mümkün olmadığı durumlarda, acil çıkışa doğru ilerlemeye yardımcı olmak için ışıklı bir yön işareti (veya işaretler dizisi) sağlanmalıdır.
Bir kaçış kapısına giden her yön değişikliğinin aydınlatılması gerekir. Her çıkış kapısının yanına ve potansiyel tehlike veya güvenlik ekipmanını vurgulamak için gerekli olan yerlere, bir kaçış aydınlatma armatürü (EN 60598-2-22’ye uygun) yerleştirilmelidir. Acil durum armatürleri aşağıdaki konumların veya yangın güvenliği ekipmanlarının yakınına monte edilmelidir.
- Acil bir durumda kullanılması amaçlanan her çıkış kapısında,
- Merdivenlerde tüm merdiven boyunca,
- Seviye değişikliği olan yerlerde,
- Zorunlu acil durum çıkışları ve güvenlik işaretleri üzerinde,
- Yön değişimlerinde,
- Koridorların kesişimlerinde,
- Her son çıkışın üzerinde ve dışında,
- İlk yardım dolabı üzerinde,
- Yangın söndürme ekipmanları üzerinde,
- Yangın alarm butonları üzerinde.
Çıkışların Hemen Yakınındaki Dış Alanlar
Bir emniyet yerine ulaşmaya yardımcı olmak için, son çıkışların hemen yakınındaki dış alanlar, EN 1838’de 1 lux’ten az olmayan kaçış yollarının aydınlatma seviyesine göre aydınlatılmalıdır.
Binanın dışındaki alanın seviye değişikliği veya dik merdivenler gibi karanlıkta kalan tehlikeleri varsa, yangın riski değerlendirmesi, bir güvenlik yerine ulaşılana kadar acil durum armatürlerine ihtiyaç olup olmadığını belirlemelidir.
Bu, acil durum aydınlatmasının son çıkış kapısına bitişik bir binanın dışına yerleştirilmesini içerebilir. Buna bir örnek, birinci kattan çıkan bir yangın merdivenidir.
Sokak aydınlatması varsa ve yeterliyse, yangın otoritesinin mutabakatı ile kullanılabilir. Bununla birlikte, yerel sokak aydınlatmasına elektrik beslemesinin, yerel bir şebeke arızasından etkilenebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, binanın işgal edildiği her zaman, aydınlandıklarından emin olmak için sokak ışıklarının kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi gerekir.
-
Asansör Kabinleri
Asansörler acil durumda riskli alanlardır. Çünkü belirsiz bir süre karanlıkta küçük bir alanda kapalı kalma hoş olmadığı gibi, aynı zamanda gergin olan veya klostrofobiden mustarip olanlara zarar verebilir. Bu nedenle, EN 1838’deki açık alan (panik-önleyici) aydınlatma uygulamasında belirtildiği gibi acil durum aydınlatması, asansörlere takılmalıdır.
-
Hareketli Merdivenler Ve Yürüyüş Yolları
Hareketli merdivenler ve yürüyüş yolları, şebeke kesintisi durumunda bir kaçış yolunun parçasıymış gibi aydınlatılmalıdır.
-
Tuvaletler
8 m2 brüt alanı aşan tuvaletlerde, sanki açık alanmış gibi acil durum aydınlatması sağlanmalıdır. Engelli kullanımı için belirlenmiş tuvaletler en az bir armatürden acil aydınlatma almalıdır. Otel yatak odalarında yalnızca tek bir kişi için tasarlanmış tuvaletler veya banyolar için tasarlanmış tuvaletlerde acil durum aydınlatması sağlamak gerekli değildir.
-
Şalt Odaları Ve Tesis Odaları
Acil durum aydınlatması, tüm motor jeneratör odalarında, kontrol odalarında, tesis odalarında, anahtar odalarında ve tesislere normal ve acil durum aydınlatmasının sağlanması ile ilişkili ana şalt veya kontrol ekipmanları üzerinde sağlanmalıdır. Bu gibi ortamlar için Exproof özellikli ürünler de marka tarafından üretilmektedir.
-
Kapalı Otoparklar
Kapalı ve çok katlı otoparklardaki açık alanlar ve yaya kaçış yollarında acil durum aydınlatması/yönlendirmesi sağlanmalıdır.
Acil durumlarda oluşan paniği gidererek krizi başarı ile yönetmekte ve mümkün olduğunca az can kaybı ile acil durumu atlatmakta acil aydınlatma tasarımının rolü çok büyüktür. Bu sebeple tasarım uzman kişiler tarafından her ayrıntı ve ihtimal düşünülerek eksiksiz yapılmalıdır.