Şirketlerde İyileştirme Süreçlerinde Kaizen Uygulamaları

Kaizen (sürekli iyileştirme) Felsefesi Nedir?

Kaizen; Japonların mükemmele ulaşma arzuyla sürekli daha iyisini yapmak için çalışma ve kendini geliştirme felsefesidir. Kaizen sürekli iyileştirme, sürekli geliştirmeyi amaçlar.

Kaizen’in temel amacı şirketlerin daha az maliyetle, daha kaliteli ve hızlı iş yapmalarını sağlamaktır. Bu hedeflere erişme konusunda engel teşkil eden tüm problemler bulunmalı ve ortadan kaldırılmalıdır. Bu yüzden edinilmesi gereken ilk Kaizen prensibi, problemlerin var olduğunu kabul etmektir.

Sorunlar yaşamak için değil, çözülmek için vardır. Diğer bir deyişle, sorun olmayan yerde gelişme de olamaz. Problemleri çözmek için atılması gereken ilk adım, onları kabul ederek görünür kılmaktır. Sonrasında çözümün pekiştirilmesi ve standartlaştırılması, bir daha gerçekleşmemesi için gereken önlemlerin alınması gerekir.

Kaizen bir iyileştirme yaklaşımı olduğundan, çok büyük yatırımlara ihtiyaç duyan, her şeyin baştan yapılmasını gerektiren değişiklikler bu süreçte yer almaz. Dolayısıyla büyük atılımlar, buluşlar ya da teknolojik yeniliklerin uygulanması gibi çalışmalar Kaizen felsefesinde ele alınmaz.

Kaizen felsefesinde insan çok önemlidir. Öncelikle insan, problemin nedenlerinden biri olarak değil, problemi çözecek unsur olarak tanımlanmıştır.

Varolan problemlerin herkesin problemi olduğu ve sorundan herkesin sorumlu olduğu kabul edilmelidir. Bu açıdan Kaizen prensipleriyle yönetilen bir şirkette, problemi herkes sahipleneceği için sorumlusu belli olmayan, ortada kalan bir konu olmaz.

Kaizen bireysel çalışmayı baştan reddeder, tüm faaliyetlerin bir ekip çalışmasıyla yapılması gerektiğinin altını çizer.

Ekibin yaygın bir şekilde Kaizen felsesini anlayıp tekniklerini kullanması, bir müddet sonra herkesin sorun çözebilme yeteneği kazanmasını sağlar.

Kaizen Uygulama Süreci Dört Ana Adımdan Oluşuyor;

Planla

• Bu adımda iyileşmenin hedefleri belirlenir. Hedef belirlerken tamamen ekonomik kazançlar hedef alınmamalı, amacın daha fazla kâr değil, daha fazla kalite olduğu unutmamalıdır.
• Mümkün olduğunca basit, az yatırım gerektiren konular arasında seçim yapılmalıdır.
• Bir ekip oluşturulmalıdır. Kaizen ekipleri hedeflerin büyüklüğüne göre 2 ila 4 kişi arasında olabilirler.
• Daha sonra iyileşmesi gereken konu ile ilgili ölçümler için metrikler belirlenir.
• Kaizen için oluşturulan ekibe ihtiyacı olan kaynaklar sağlanmalıdır.
• Ekip, (beş adet neden, sebep ve sonuç diyagramı, beyin fırtınası, pareto analizi gibi) değişik analiz yöntemleri kullanarak mevcut durumu analiz eder, problemin kök nedenini bulur ve yapılacak iyileşmeleri planlar.

Uygula

• Planlama aşamasında belirlenen iyileşme çalışmaları uygulanır.
• Atılan her adımda veri toplanır.
• Planlanan iyileştirme çalışmalarının gerçekleştirilememesi durumunda planlama aşamasına geri dönülür.

Kontrol Et

• Kaizen ekibinin uygulama sonuçları takip edilerek hedeflere ne kadar ulaşıldığı, herhangi bir sapma olup olmadığı belirlenmelidir.
• Hedeflenen ile gerçekleşen arasındaki sapmaların önceden belirlenen sınırlar içerisinde kalması gerekir. Sapma çok ise planlama aşamasına geri dönülür.
• Elde edilen iyileşme miktarı mutlaka üst yönetime raporlanmalıdır.

Önlem Al

• Yapılan iyileştirmenin kalıcı olduğunda emin olunmalıdır.
• Bu yüzden alınan önlemler standartlaştırılması ve şirketin tamamına uygulanmalıdır. Bunu sağlamak için şirketteki her çalışanın eğitilerek bilgilendirilmesi ve eksiksiz bir şekilde yapıldığından emin olmak adına izlenmesi gerekir.
• Gerektiği takdirde iyileştirmenin sürekliliğini sağlamak için sürece kontrol noktaları eklenebilir.

Kaizen felsefesi genellikle sektörel bazda ilgi görmektedir. Örneğin; üretim ve pazarlama alanlarında daha fazla yer bulurken, teknolojinin yoğun olduğu iş kollarında ve finans sektöründe daha az kullanılmaktadır.

Gelecek sayıda görüşmek dileğiyle..