Aydınlatma tasarımı konusunu seçtim, zira ıışık kirliliğinin başlıca sebeplerinden biridir; tasarımsız veya tasarım bilmeyenlerce yapılan aydınlatmalar ve ortalık kirli ise temizlemek lazım.
Tanımı, her hangi bir kaynakta yazmayan ama görüş olarak ortak paydada buluşulan Aydınlatma Tasarımı için; efektif ışık kaynaklarının yapıda etkisiyle, bunu yaşayan kullanıcı arasındaki ilişkiyi tanımlayan hem bilim hem de sanattır demek lazım.
Bilimdir, teknik içerir ve fiziksel ve psikolojik olarak üzerimizdeki etkilerine dair bilimsel verileri var. Aynı zamanda sanattır; adı üzerinde içinde bir tasarım var, estetik var, zevk var. O aydınlatamaya imza atan tasarımcının tecrübesi, bilgisi, beğenisi var.
Aydınlatma tasarımının psikolojiye olumlu etkisi vardır. Gözü, beyni yormayan ortama uygun aydınlatma insanı olumlu etkiliyor.
Aydınlatılan mekan sizi yormuyorsa, kendinizi iyi hissedersiniz, bu kadar basit.
Bugün bilimsel araştırmalarla; doğru ürünler ile, doğru bir aydınlatma tasarımı;
- Hastanelerde iyileşme sürelerine
- Eğitim kurumlarında öğrenme süreçlerine
- Ofislerde verimliliğe
- Mağazalarda alış veriş eğilimine
- Evlerde ruh hallerine
- Yapıların tercih edilme veya daha sık ziyaret etme sebebine pozitif etkileri olduğu ispatlandı.
Hal böyleyken, bu iyileştirmelere imza atan, aydınlatma tasarımcıları, hem iç mekanlarda hem de dış mekanlarda ışıklarla üretilen işlevsellik, psikoloji ve estetik uzmanlarıdır demek yerinde olur.
Profesyonel aydınlatma tasarımcıları, imzaları ile yapıya;
- Tercih edilme
- Övgü, beğeni
- Teknik farkındalık
- Değer
gibi bileşenleri katar. Çünkü tasarım yapıdan yapıya, mekana, ortama göre değişkenlik içerir. Tasarım asla kopya değildir, olamaz. Tasarım her bir eserde, yeni bir şeyler ortaya koymaktır, farklılıktır. Tasarım orijinaldir, yenidir. İlham alır ama kopyalama işi değildir.
En iyi doktor, her meslekte olduğu üzere; kendini yenileyen, geliştiren, dünyadaki yenilikleri yakından takip eden, daima üzerine koyandır.
Tasarımcı; deneyimini, tasarım ofisinin sinerjisini, günü, zevki, tekniği, estetiği bilir, takip eder, yakalar ve bunu harmanlayıp ortaya, yeni bir güzellik koyar.
Aydınlatma tasarımı işi; mimarlık, elektrik mühendisliği, peyzaj, estetik, psikoloji, teknik bilmek gerektirir.
Her projenin bir sahibi vardır. Bu sahiplerin beklentisi, tasarımcının yetenekleri, gözlem becerileri, projenin yeri, insanların eğilimleri vb. derken ortaya takdir toplayan aydınlatma ile bir eser çıkarmak şiirdir, resimdir, sanattır.
Aydınlatma tasarımı son yıllarda hak ettiği değere ulaşıyor. İlgi arttı ve bu konuda okul diyeceğimiz firmalardan bir çok tasarımcılar çıktı. İlerleme gözle görülür şekilde fark ediliyor. Bu durum, ülkemiz için değerlidir. Yapının ruhunu ortaya koyan değerli, başarılı, ödüllü aydınlatma tasarımları çıkmaya başladı.
Dünyada ve ülkemizde, disiplinleri sürekli değişen, özellikle LED aydınlatma armatürleri ile günceli düzenli takip etmek gereken, ticari değil, mimari aydınlatma armatürleri ile en son teknolojik ilerlemelere hakim olan tasarımcı ortaya mutlaka güzel şeyler koyacaktır.
Aydınlatma fuarları, aydınlatma festivalleri, aydınlatması iyi kentler arttı. Bu uluslararası arenada, aydınlatma tasarımcılarımız da podyumda yerini aldı.
Diyebiliriz ki ;amiral gemisi inşaat sektörü olan ülkemizde, aydınlatmanın önemi de her geçen gün artıyor. Ülkemizde veya dünyada yaptığımız eserlere, doğru ürünlerle , doğru dokunuşlarla, iyi bir aydınlatma tasarımı, eserin değerini daha da arttırıyor. Zaten değerli olan eser, daha güzel sergileniyor.
Tabii bu arada, sadece çizgi-çizgi, yanar döner, binanın amacı, yapısı ile hiç örtüşmeyen kirli aydınlatmalarda tanıklığımız arttı.
Estetikten yoksun her şey, bir gün hiçbir şeydir.
İyi bir aydınlatma tasarımcısı kolay yetişmiyor. Defalarca, günlerce, aylarca, yıllarca; farklı mekan tipleri, yapılarda, farklı şehirlerde, kültürlerde, farklı zevklere hitap edecek eserler ortaya koymak lazım. Çok deneyimleyip, çok iyi gözlemleyip, zevk sahibi olmak lazım.
Bu nedenle aydınlatma tasarım ekibi güçlü deneyimli mutfaklardan güzel kokular yükselmeye devam edecektir.
Tibor Kalman’ın beğendiğim bir sözü vardır : “ İyi tasarım ile büyük tasarım arasındaki fark zekadır.”
Fransa, çok yeni, Ocak 2019 ‘da, dünyanın en ilerici politikaları arasında sayılan, “Ulusal Işık Kirliliği Politikasını kabul etti. Burada haraket noktası; gece karanlığının korunması.
İki bölümden oluşan yasanın ilk bölümü; özellikle dış mekan aydınlatma armatürlerinin tasarımı ve işleyişi açısından teknik gereksinimleri belirliyor ve bu düzenlemeyi kamu ve özel bina sahiplerine uyguluyor.
Çok yerinde bir yasa. Amacı tasarımsal, doğru, mimarı bir estetiği olmadan sadece her yerden fark edilsin, uzaydan bile görünsün ve dolayısıyla tercih edilip satılsın gibi ticari kaygıyla yapılan aydınlatmalar yerine; binayla, dokusuyla, sokakla, kentle, hatta ülke kültürü ile bütünleşik bir aydınlatma yapmak zorunlu olmalıdır. Her şeyin olduğu gibi, aydınlatmanın da kuralları olmalıdır.
Aydınlatma Tasarımı bir sanattır ve sanatçı olmak hiç kolay değildir.
Saygılarımla,