Karayolu trafiğinin getirisi olan bazı riskler bulunmaktadır. Tünelin doğası gereği de tamamen kapalı ve izole olması nedeniyle, tünel içerisindeki yüzeyi tamamen ve doğru aydınlatılması son derece önemli bir iştir. İyi bir tünel aydınlatmasına sahip olan tüneller, sürücünün tünel içerisine girişinden, tamamıyla tünel içerisindeki ışığa karşı adaptasyonunu sağlamaktır.
Tünel boyunca yeterli aydınlatmayı sağlayarak güvenli sürüş ortamının yaratılmasını sağlar. Tünel aydınlatma sistemlerinin en büyük amacı, sürücünün herhangi bir olumsuz etkiye maruz kalmadan tünele girebilmesi, tünelden sorunsuz şekilde geçebilmesi ve tünelden aynı şekilde çıkabilmesidir.
İyi bir görüş mesafesi için tünellerde uygun aydınlatmanın olması da zorunludur. Trafik hacminin baz alınarak, oluşabilecek acil durumlara kadar olan bütün koşullar aydınlatma düzeyini etkilemektedir.
Bütün gerekliliklere uygun hale getirilmiş tünel ortamlarında lüminansı optimize edecek olan özel optik elemanlar kullanılarak tüneller için maksimum enerji verimliliğini sağlar.
Tüneller için kullanılan yeni aydınlatma teknolojileri ile yenilikçi yol aydınlatma çözümlerini mümkün kılıyor ve görsel olarak etkileyici sonuçları ile daha güvenli, daha kaliteli ve daha verimli seyahatlere de katkıda bulunuyor. Aydınlatmasıyla adından söz ettiren dünyaca ünlü tünellere hep birlikte bakalım.
North Connex Tüneli (Sidney)
Nort Connex Tüneli adeta bir yeraltı ormanı gibi sürücülerini karşılamakta. Gökyüzünün ve hız çizgilerinin tümü tünelin içinde adeta parlıyor. 9 kilometrelik tünelde sürüşü daha güvenli ve keyifli bir deneyim haline getirilmesi için tasarlandı.
Tünel tasarımında dünyada bir ilk olan kuzey tünelinin orman siluetleri ile güney tünelinin yıldızlı gökyüzü ve hız çizgileri, sürücülerin bu nispeten uzun tünelde seyahat ederken uyanık ve meşgul olmalarına yardımcı olmak için oluşturuldu.
Transurban* Şirketi, aydınlatmayı geliştirmek için Avustralya ve NSW hükümetleri, Austroads ve NSW Üniversitesi ile ortaklık kurdu. Nihai tasarımın hazırlanması uzun yıllar aldı ve sürücü davranışını anlamak için sürüş simülatörleri ve dünya çapında tünel kullanıcılarıyla yapılan bir anketi de içeriyordu.
Bu tünel aydınlatması ile, 2021 yılında Uluslararası Aydınlatma Tasarımcıları Birliği Mükemmellik Ödülü’nü alarak dünya çapında tanınmıştır.
Çakarlı Işıklı Burnley Tüneli
CityLink’in (Melbourne) bir parçası olan Burnley Tüneli, Avustralya’nın en işlek yollarından biridir; her yıl 20 milyondan fazla araç bu tünelden geçmektedir. Tünel göründüğünden çok daha dik ve derindir.
Sürücüler, Yarra Nehri’nin yaklaşık 65 metre altına inmekteler, ardından çıkmak için tekrar yukarı tırmanmaktadırlar. Sürücüler zamanıda çıkışta yavaşlama eğilimi göstermek zorundaydılar, bu da tünelde tıkanıklığa ve trafik yığılmalarına neden olmaktaydı.
Transurban Şirketi, bu sorunu çözmek için dünyada bir ilk olan dinamik Çakarlı Işık aydınlatmasını devreye soktu. Bu ödüllü sistem, sürücülerin önlerindeki yola odaklanırken doğru hızlarını korumalarına yardımcı olan görsel ipuçları (sürücülerin periferik (yan) görüşünde yeşil hareketli ışık bantları) sağlar. Bu sistem ile Aydınlatma sistemi ITS Avustralya’nın 2024 Akıllı Ulaşım Altyapısı Ödülünü kazandı.
CityLink Ses Tüneli (Avusturalya)
Melbourne’de bulunan, havaalanına gitmek için kullanılan CityLink tüneli Transurban Şirketi tarafından geceleri bir ses ve ışık tüneline dönüşüyor. Portal benzeri yapının içerisini yerleştirilen renkli aydınlatmalar ile çarpıcı bir sürüş deneyimi sağlamaktadır.
Ses Tüneli (Sound Tube), CityLink’in kısa bir bölümü boyunca etrafındaki komşu yapılarını trafik gürültüsünden de koruyor. 20 yıldan uzan bir süre önce de mimar olan Denton Corker Marshall tarafından tasarlanmıştı.
Günümüzde ise bu canlı ışık gösterilerini ise Electrolight tarafından yakın zamanda yenilenen aydınlatma tasarımı sayesinde ortaya çıktı. Yenilenen aydınlatma, Uluslararası Darc Ödülleri’nin Yapılar, En İyi Dış Aydınlatma, Yüksek Bütçe kategorisinde ikincilik ödülü kazandı.
Transurban Şirketi, yukarıda bahsettiğimiz tünellerin aydınlatılmasını sağlamış ve bunlar için ödüller de almıştır. Köprüler ve diğer yol özelliklerinden bazıları önemli amaçlara ışık tutuyor. Faaliyet gösterdikleri toplumlara, önemli olan konulara desteklerini göstermek için daha fazla ışıklandırma yapabileceklerini de ayrıca belirtiyorlar.
Transurban*: Avustralya, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri’nde kentsel ücretli yol ağlarını yöneten ve geliştiren bir karayolu operatörü şirketidir.
