Değerli Sektörüm dostlarım,
Nöropazarlama konusunu anlatırken sürekli etkinlik şeklinin insan beynine veya zihnine etkileyecek algı çalışmalarının sonucunda tüketicilerin satın alma duyusunu harekete geçirmeyen yönelik etkilerinden söz ettik ve bunların reklamlarla daha geniş alanlardaki kitlelere nasıl ulaştığından bahsettik.
Peki tüm bunlar tüketiciler üzerinde denenirken, üretici firmalar ne kadar etik davranmaktadırlar? Asıl tartışılması gereken, bu araştırma yaklaşımların etik olup olmadığıdır.
Beynin çalışma mekanizmasında keşfedilen bilimsel gerçekler ile tüketicilere bir şekilde ulaştırılan mesaj, nihayetinde pazarlama yönteminde bir manipülasyon tekniği olarak kullanılmaktadır.
Bunun sonucunda tüketici mahremiyetini etkileyecek kadar etkin bir faaliyet biçimi olarak da karşımıza çıkması mümkündür. Bu tür durumların yarattığı sorunların başında bir çeşit etik kaygı gelir.
Önemi ve kullanımı dünyada ve dolayısıyla ülkemizde gittikçe artan nöropazarlama yönteminde bilimsel destekli deney ve araştırmalar süratle ve devam ederek ilerliyor.
Maliyeti yüksek de olsa firmalar bu yönteme sıklıkla başvurmaktadırlar. Bu çalışmaların etikliği halen tartışıla dursun, firmalar tüketicileri etkileme çabalarından geri kalmıyor, etkin yöntemleri kullanarak pazarlama stratejilerini geliştirmeye devam ediyorlar.
Bir Tüketici Hastalığı; Onimania
Değerli Sektörüm dostları; zaman zaman alışveriş tutkunluğu hastalık derecesinde olan tüketicileri görürüz. Bu insanlar, alışveriş yapamadıklarında kendilerini depresif halde bulurlar ve bu davranışlarından vazgeçemezler.
Alışverişe olan bu aşırı tutkunluk hali aslında bir hastalıktır ve psikiyatride Onimania olarak tanımlanır. Klinik psikolojide bu durum; durdurulamayan, zorlayıcı bir davranış bozukluğu olarak tanımlanır hatta bazen can yakan sonuçları ortaya çıkarabilir.
Bu sonuçlar öyle ileri seviyededir ki; bir nedenle alışveriş yapması engellenen kişiler arasında intihar vakaları dahi görülmüştür. Bu tür insanların yaşadığı bir diğer ağır sonuç da, finansal sorunlarla karşı karşıya kalmalarıdır.
Bu davranış bozukluğu bazen de altta yatan ciddi psikiyatrik sorunları maskeleyebilen bir yapıdadır. Bu davranış bozukluğuna sahip insanlarda acaba; nöropazarlama yöntem ve uygulanmasının etkisi nedir? İşte burada karşımıza bu nörolojik pazarlama yönteminin gerçekten etik bir pazarlama tekniği olup olmadığı çıkar.
Değerli Sektörüm dostlarım, tam burada etik kaygı devreye giriyor ve yönlendirilmiş satın alma eylemleri, insanlar üzerinde etkin biçimde yük haline gelebiliyor. Firmalar için esas olan ticari kazancın öneminden yola çıkarsak, nöropazarlamanın etik olup olmadığı üzerine yapılan tartışmalar daha uzun süre alevlenecek, kısa sürede de çözülemeyecek gibi görünüyor.
Nöropazarlamanın en önemli etkisi, tüketicilerde merak uyandıracak satın alma duyusunu harekete geçirmektir. Önceden haberli bazı kampanyaların duyurulması, bunu doğrulayan en güzel örneklerdir.
Ertesi sabah açılacak dükkanların önünde alışveriş yapmak için akşamdan kuyruk oluşturup, ciddi fiziksel ve maddi mücadele içine giren insanları mutlaka görmüşsünüzdür.
Çılgınca ve arzulu hareketler sergileyerek istediklerini almak için agresif davranışlar sergilemekten dahi çekinmezler. Ama unutmayın..
Aslında satıcı firma, duyurduğu ürünlerden çok diğer ürünlerin satışını gerçekleştirme hedefindedir. Bu strateji hemen her zaman da başarılı olur.
Gelecek sayımızda ülkemizde bu konuda hangi tür deneysel çalışmalar yapılıyor, ona değineceğim.
Görüşmek dileğiyle…
